بنای طباطباییها یکی از معروفترین بناهای دوره قاجار است که در سال 1250 هجری قمری به دست یکی از تاجران مشهور آن دوره به نام سید جعفر طباطبایی در شهر کاشان ساخته شده است. این خانه 4730 مترمربع مساحت دارد و ساخت آن تقریبا 10 سال به طول انجامیده است .
سید جعفر طباطبایی تاجر فرش ایرانی بود و به همین دلیل به سفارش او تمامی گچبریهای به کار رفته در ساختمان، از نقوش اصیل فرش ایرانی است.
معماری این خانه همانند دیگر خانههای متعلق به دوره قاجار به صورت کاملا درونگرا و اسلامی ساخته شده، به این شکل که به هیچوجه در فضای بیرونی نمیتوان محیط داخلی خانه و یا اتاقها را مشاهده کرد.
خانه طباطباییها شامل 3 بخش اندرونی, بیرونی و بخش مخصوص خدمه است. این مجموعه دارای 40 اتاق، 4 حیاط، 4 سرداب (زیرزمین)، 3 بادگیر و 2 رشته قنات است.
قسمت اندرونی خانه شامل اتاق پنج دری ساده در مرکز , دو حیاط در دو طرف و سردابهایی است که بادگیر ها هوا را در آن به جریان می اندازند. این قسمت محل سکونت خانواده مرحوم طباطبایی بوده است. حیاط ضلع شمال غربی بزرگتر و تعداد اتاقهای آن بیشتر و دارای سرسرای پذیرایی مجزایی است. در زیر قسمت اندرونی مخصوصا اتاق مرکزی، سرداب بزرگی قرار دارد که دارای مشخصات منحصربهفرد است و به دلایلی مانند وجود بادگیر، سقف ضربی، نوع مصالح به کار رفته در بدنه، دو جداره بودن بدنه، وجود حوضی که قبلا در مرکز سرداب بوده، اختلاف ارتفاع با سطح کوچه که حدود 8 تا 10 متر است و نسیم خنکی که از سطح حوض حیاط مرکزی وارد زیر زمین میشود، باعث شده تا به خصوص در فصل تابستان 15 تا 20 درجه اختلاف دما بین زیرزمین و بیرون آن مشاهده شود.
قسمت بیرونی خانه شامل تالار بزرگ (اتاق شاه نشین) با نورگیرها و پنجرههای مشبک رنگی و پنجرههای کناری دو جداره که عمودی باز و بسته میشوند است . این اتاق دارای تزیینات نقاشی و آیینهکاری و گچبریهای جالب از جمله پنجرههای مشبک گچی است. در دو طرف اتاق شاهنشین اتاقهای گوشواره بنا شده است. در جلوی اتاق شاهنشین، ایوانی با آیینهکاری و گچبریهای جالب دیده میشود. در طرفین تالار بزرگ دو حیاط خلوت و نورگیر بهصورت قرینه یکدیگر احداث شده است که دارای تابلوهای نقاشی هستند.
حیاط خدمه خانه که شامل اتاقهای خدمه، زیرزمین خدمه، آشپزخانه و اصطبل زمستانی و تابستانی میشود.
آب خانه از دو رشته قنات دولتآبادی و نصرآبادی تامین میشد. خانه طباطبایی دارای 5 درب ورودی است که ورودی اصلی به دو ورودی اندرونی و بیرونی در قسمت هشتی تقسیم میشود. علت پیچ و خمهای راهروهای ورودی جهت شکستن اختلاف ارتفاع و نداشتن دید مستقیم است.
این بنا در سال های 1373 تا 1376 بازسازی شده و در فهرست آثار ملی ایران به شماره 1504 به ثبت رسیده است.
ساعات بازدید از ساعت 8 تا 18 می باشد.
اصفهان-کاشان-خیابان علوی-کوچه سلطان میراحمد
031-55223777
به دلیل اینکه بنا دارای پله است برای افراد دارای ناتوانی های حرکتی مناسب نمی باشد.