شیرینی شستی از مهم‌ترین سوغات شهر زنجان است.
همان‌طور که از نام این شیرینی پیداست، شیرینی پزان با انگشت شست حفره‌ای در میان تکه‌ای خمیر ایجاد می‌کنند و داخل آن عسل، شیره انگور یا خرما و مربا می‌ریزند. این شیرینی سپس در مغز پسته و بادام غلتانده می‌شود و طعمی منحصربه‌فرد به خود می‌گیرد.
نان اردک از نان‌های سنتی زنجان محسوب می‌شود.
نان اردک با آرد بربری، شیر، تخم‌مرغ، شکر، بکینگ پودر و روغن تهیه می‌شود و گاهی قنادان به سلیقه خود در آن آب پنیر هم می‌ریزند. پس از اینکه خمیر نان اردک آماده شد، آن را در روغن سرخ می‌کنند.
شیرینی انگشت‌پیچ علاوه بر همدان، در زنجان نیز پرطرفدار است.
انگشت‌پیچ به‌طورکلی به هر چیزی گفته می‌شود که مانند عسل یا شیره انگور به دور انگشت می‌پیچد.
زنجانی‌ها در تهیه انگشت‌پیچ از سفیده تخم‌مرغ، گلاب، شکر و آب استفاده می‌کنند. ترکیب این مواد باهم موجب تشکیل بافت سفتی شبیه به عسل می‌شود. زنجانی‌ها برای تزئین انگشت‌پیچ از مغزهای مختلف نظیر بادام، پسته و فندق استفاده می‌کنند.
نان برنجی زنجان یکی از باکیفیت‌ترین نان‌های برنجی در سراسر ایران است.
سقز شیره درختی به نام بنه یا درخت پسته وحشی است که در فصل پاییز، با شکاف در تنه آن‌ها، به‌طور طبیعی خارج می‌شود.
سقز علاوه بر مصرف به شکل آدامس، خواص دارویی نیز دارد و زنجانی‌ها از آن برای کمک به هضم غذا، جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها و رفع بوی بد دهان استفاده می‌کنند.
نام دیگر تره کوهی در زنجان، گل‌آقا است. تره کوهی شبیه به تره فرنگی است و طعم تندی شبیه به سیر یا پیاز دارد.
غازیاقی نوعی گیاه خودرو است که در اطراف رودخانه‌ها و دامنه‌های کوه‌های زنجان می‌روید.
غازیاقی به معنای پای غاز است و به خاطر شباهت این سبزی به پای غاز، چنین نامی دارد. غازیاقی گیاهی خوشبو و خوش‌طعم است و زنان زنجانی از آن در تهیه آش، سوپ و برنج استفاده می‌کنند.
پیاز کوهی دیگر سوغات زنجان است که در دامنه کوه‌ها به‌طور خودرو رشد می‌کند.
زنجانی‌ها از پیاز کوهی در تهیه سالاد و آش استفاده می‌کنند. پیاز کوهی که نام محلی آن والک است، طعم فوق‌العاده‌ای به غذا می‌دهد.
چاقو زنجان شهرت بسیاری در تمام ایران دارد.
چاقوهای زنجانی از فولاد ضدزنگ ساخته می‌شوند و پس از عملیات چکش‌کاری و حرارت دهی، تیز و بادوام می‌شوند. چاقوسازی زنجان به ظرافت، تناسب و قدرت در برش معروف است.
ملیله‌کاری از صنایع دستی قدیمی زنجان است و قدمت آن به قرن دهم هجری بازمی‌گردد. ملیله‌کاری در عصر سلجوقیان رونق گرفت و با روی کار آمدن صفویان به اوج خود رسید.
ملیله‌کاری در زنجان شاخه‌ای از هنر فلزکاری است و تا پیش از حکومت پهلوی، یکی از هنرهای بومی زنجان به شمار می‌رفت. امروزه می‌توانید ملیله‌کاری را در بازارهای زنجان با طرح‌های بته‌جقه، برگ فرنگی، غنچه و پیچک بیابید.
مسگری در زنجان به پیش از دوران سلجوقیان بازمی‌گردد، اما رونق و شکوه آن به دوره سلجوقیان و ایلخانان تعلق دارد.
در مسگری زنجان از روش کنده‌کاری برای ایجاد نقوش بر روی فلز استفاده می‌شود و همین امر مسگری این شهر را از سایر نقاط ایران متمایز کرده است.
چاروق نوعی کفش سنتی است که مردمان در گذشته برای عبور از مسیرهای سنگلاخ و صعب‌العبور کوهستانی به پا می‌کردند.
چاروق با چرم گاو و نخ ابریشمی دوخته می‌شود. چاروق دوزی هنری بسیار قدیمی است و به دوران ساسانیان تعلق دارد، اما اوج رونق آن به زمان صفویان بازمی‌گردد.
چاروق‌های زنجان در طرح‌ها و نقش‌های مختلفی دوخته می‌شوند و شما می‌توانید آن‌ها را در نوع تمام چرم، توری، پرده بند و تمام پوست در بازارهای این شهر بیابید. هرکدام از این چاروق ها به روش منحصربه‌فردی دوخته می‌شوند و سبک خاصی دارند. چاروق‌های امروزی بیشتر زنانه هستند و نوعی کالای تشریفاتی به‌حساب می‌آیند.
زنجان سابقه‌ای طولانی در بافت فرش دارد و قدمت این هنر در زنجان به اوایل دوران ساسانیان بازمی‌گردد.
ریز ماهی، ماهی درهم، نقشه قلتوق، افشار و بیجار از مشهورترین طرح‌های بافت فرش در زنجان هستند.
فرش افشار زنجان در دسته قالی‌های ریزبافت قرار دارد و در سراسر ایران بسیار پرطرفدار است.
افراد بسیاری در زنجان به بافت جاجیم مشغول هستند.
جاجیم زنجانی از پشمی تابیده‌شده به نام الوان بافته می‌شود و کاربردهای فراوانی نظیر رختخواب‌پیچ دارد.
گاهی در بافت جاجیم از نخ پنبه، نخ ابریشمی و کاموا نیز استفاده می‌شود. جاجیم‌های زنجان طرح‌ها و رنگ‌های مختلفی دارند.
گلیم‌بافی از صنایع دستی مهم و سوغات زنجان به شمار می‌آید.
هنرمندان زنجانی گلیم‌های خود را در طرح‌هایی با نقوش حیوانی، گیاهی و هندسی می‌بافند.
روستاهای قره پشتلو و انگوران از مهم‌ترین مراکز گلیم‌بافی در زنجان هستند.
منجوق‌دوزی و گلدوزی از زیرشاخه‌های هنر سوزن‌دوزی محسوب می‌شوند و زنجانی‌ها در این هنر تبحر بالایی دارند.
از هنر منجوق‌دوزی و گلدوزی در تزئین لباس و پارچه استفاده می‌شود.
نمد از محصولات سنتی است که از پشم تهیه می‌شود.
نمدبافان در تولید نمد، الیاف پشمی را به هم نمی‌بافند، بلکه آن‌ها را با کمک فشار، رطوبت و حرارت در هم فشرده می‌کنند.
زنجانی‌ها از پشم بهاره گوسفند در تهیه نمد بهره می‌برند. مقدار پشم استفاده‌شده در تولید نمد برابر با پشم به‌کار رفته در تولید قالی است، اما از آنجایی‌که نمد در طول یک روز آماده می‌شود، نسبت به قالی قیمت پایین‌تری دارد.
آوازه زنجان در صنعت رنگرزی در سراسر کشور پیچیده است. زنجانی‌ها در رنگ کردن کالاهای نساجی مانند نخ، پارچه و پوشاک تبحر بالایی دارند.
خاتم‌کاری از هنرهای باستانی در ایران است و از سوغات زنجان هم به حساب می‌آید.
در هنر خاتم‌کاری، ترکیبی از چندضلعی‌های منظم از جنس‌های مختلف، در کنار هم قرار می‌گیرند و محصولی نفیس را خلق می‌کنند.
خاتم‌های زنجانی از نوع پنج، شش، هفت، هشت و ده ضلعی هستند و زمان و دقت بالایی صرف ساخت آن‌ها می‌شود.
مینیاتور نیز یکی دیگر از هنرهای ظریف و نفیس در زنجان است.
هنرمندان زنجانی در آثار مینیاتور خود از طرح‌های پرندگان و حیوانات، شاخ و گل و برگ و خطوط اسلیمی و ختایی بهره می‌برند.
