دره توبیرون مکانی زیبا در بخش سردشت دزفول در استان خوزستان است.این دره به دلیل فضای خنک و مطبوع داخلش به دره توبیرون شهرت دارد,یعنی جایی که تب را می برد و بدن را خنک می کند.
این پدیده طبیعی زیبا از فرسایش چند هزار ساله آب های جاری روی سنگ ها به وجود آمده است. در دوران کم آبی، عمق زیاد دره مانند یک زهکش عمل کرده و آب سفره های زیرزمینی را جمع می کند. پس از تجمع آب در کف دره جریان آب شکل می گیرد تا جایی که دو آبشار کوچک و بسیار زیبا در مسیر دره نیز وجود آمده است. این شرایط خاص طبیعی در دره باعث شده تا زمانی که حتی دمای بیرون دره 40 درجه یا بیشتر است، دمای محیط دره 20 تا 25 درجه کمتر باشد.
دره ارواح (تنگه ارواح یا کول خرسون)، درهای شگفتانگیز و حیرتآور با ارتفاع حدود 360 متر از سطح دریا و بخشی از رشته کوه های زاگرس در استان خوزستان, 35/5 کیلومتری شمال دزفول است. این دره که در مسیر شهبون واقع شده، مسیر باریکی پوشیده از نیزار و درختان بید از میان دیوارههای طبیعی بلند است و چشمههای فراوانی از آن عبور میکنند.
آبشار شوی(تله زنگ)بزرگترین آبشار طبیعی خاورمیانه در میان کوه های زاگرس در شهرستان دزفول واقع شده است.آبشار شوی در سال 1393 بهعنوان نخستين اثر طبيعی استان خوزستان و سی و پنجمين اثر طبيعی كشور در فهرست میراث ملی و طبیعی کشور به ثبت رسید.
روستای گردشگری دیونی در 60 کیلومتری شهر دزفول واقع شده است. در کنار بیشهزارها و رودهای کوچک، این روستا جاذبههای تاریخی و اماکن مذهبی را در خود جای داده است که از جمله آنها میتوان به بقعه پیر قاضی، بقعه پیر فزک، چندین آسیاب قدیمی و پل جگینه اشاره کرد.
روستای سنگی لیوس(لیوس قسمتی از نام یک سردار رومی است)، از توابع بخش شهیون شهرستان دزفول در دامنه کوه لنگر واقع شده است .انارستان های فراوان، رودخانه، کوه لنگر ، دیوارهای طبیعی جهت سنگنوردی و چندین امامزاده (سه پیرون، پیر گوشه و…) و محل فسیل تری لوبیت از جاذبههای طبیعی این روستا هستند.
روستای لیوس در سال 1387 به عنوان یکی از روستاهای گردشگری استان خوزستان دارای شناسنامه شده است.
پارک جنگلی و آبشار شقایق در 37 کیلومتری شهر دزفول بخش سردشت واقع شده است. در نقاط مختلف پارک چشمههای آب با ارتفاع نه چندان بلند وجود دارند که در پارک روان هستند.
کتهای دزفول(کت در گویش دزفولی به معنای حفره های غار شکل است) خنک کنندههای دستساز انسانهای کهن هستند که به صورت حفرههای غار مانند در کنار رودخانه دز حفر شدهاند.
نخستین آسیاب آبی دزفول برای آرد کردن گندم در دوره ساسانی بنا شده و استفاده از آنها در دوره های قاجار و پهلوی نیز ادامه داشته است.
تعداد این آسیاب ها بین 50 تا 60 حلقه بوده که برخی از آنها زیر پل قدیم ، برخی زیر پل جدید و برخی در محدوده علی کله واقع شده بودند.به دلیل طغیان رودخانه و قرار گرفتن در مسیر جاده ساحلی برخی از آسیابها تخریب شده اند به گونه ای که هم اکنون تنها حدود 20 حلقه از آنها باقی مانده است.
آسیابهای آبی دزفول به شماره 3984 در ردیف آثار ملی كشور به ثبت رسیده است.
تپههای باستانی چغامیش در شهر چغامیش شهری با قدمت حدود 50 قرن پیش از میلاد و جایی که خط و کتاب اولین بار در آنجا ظاهر شد,در جنوب دزفول قرار دارند.
تپه های چغامیش به شماره 487 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاند.
پارک ساحلی رعنا با مساحت بیش از 8000 هکتار در سال 1389 در غرب روزخانه دز بهره برداری شد. ورودیهای پارک رعنا با الگوگیری از معماری دزفول و با طاقهای آجری و قوسهای سنتی ساخته شدهاند.
پارک ساحلی رعنا به موازات رود دز امتداد یافته است و میان پل قدیم و جدید شهر دزفول قرار دارد.
پارک ملی دز در محدوده شهر میانرود از توابع شهرستان دزفول واقع شده است. پارک ملی دز توسط منطقه حفاظت شده دز از شمال و جنوب احاطه شده است.
پارک جنگلی لاله با انبوهی از درختان اکالیپتوس و کنار در فاصله 10 کیلومتری از شهر دزفول واقع شده است.
پارک جنگلی میلاد با چندین هزار هکتار وسعت و مملو از درختان اکالیپتوس در فاصله 5 کیلومتری جنوب شهر دزفول در جاده ی روستای گاومیش آباد غربی واقع شده است.
دریاچه میانه در جاده بین سردشت و شهیون در پشت بند خاکی پالنگان قرار دارد.
رودخانه دز از رشته کوه زاگرس میانی (در جنوب استان لرستان الیگودرز) سرچشمه میگیرد. رودخانه دز از دو شاخه اصلی به نام سزار و بختیاری تشکیل میشود و پس از عبور از تنگ پنج، تنگ هفت، تله زنگ و پشت سر گذاشتن دریاچه سد دز، از تنگه باریک و عمیق کنگلومرای سازند بختیاری عبور کرده و در قلعه مختار واقع در شمال شهرستان دزفول وارد جلگه خوزستان میشود. رودخانه دز پس از عبور از شهر دزفول و طی مسافت پرپیچ و خم در محلی به نام بند قیر با رودخانههای شطیط و گرگر یکی شده و رودخانه کارون را تشکیل میدهند.
سد دز یک سد بتنی برق آبی است که در دوران سلطنت محمدرضا پهلوی بر روی رودخانه دز توسط یک کنسرسیوم ایتالیایی در 23 کیلومتری شمال شرقی اندیمشک احداث شد. این سد 125000 هکتار از اراضی پایین دست را آبیاری میکند و نقش مهمی در کنترل سیلابهای بالادست دارد. نیروگاه این سد دارای قدرت نصب 520 مگاوات است.
دریاچه مصنوعی شیهون(دریاچه سد دز) 50 سال پیش با احداث سد دز در شمال غربی دزفول, 23 کیلومتری شمال شرق اندیمشک و پشت دو کوه شاداب و تنگوان، کنار روستای پامنار ایجاد شده است.
آب دریاچه از ارتفاعات اراک و الیگودرز سرچشمه میگیرد و بعد از گذر از کوههای زاگرس و دریافت ریزآبههای بسیار، به این دریاچه وارد میشود. طول دریاچه 65 کیلومتر است ,البته مساحت این دریاچه در مواقع پرآبی و کمآب اندکی متفاوت بوده و در بیشترین حالت تقریبا 6 هزار هکتار است. عمق دریاچه نیز تا 50 متر متغیر است.
در داخل دریاچه، تعدادی جزیره کوچک و بزرگ با وسعت حدود 60 هزار متر مربع با انبوهی از درختان کنار و بادام کوهی,کلخنگ و بید وجود دارد.
با وجود اینکه دریاچه شیهون در استان گرمسیر قرار دارد، ماهی قزلآلا که یک ماهی سرد آبی است، در این دریاچه زندگی میکند و این یکی از شگفتیهای دریاچه است.
قسمتی از جنگلهای دز به بیشه عباس آباد مشهور است. بیشه عباس آباد در 10 کیلومتری جنوب غربی دزفول واقع شده و در راستای حرکت رودخانه دز، به سمت جنوب شرق، امتداد پیدا میکند.
سالن کوه با ارتفاع 2650 متر، در شمال استان خوزستان در بخش سردشت دزفول و در مرز با استان لرستان در منطقه کوهستانی زاگرس بختیاری واقع شده است.
بقعه یعقوب لیث صفاری(کسی که زبان پارسی دری را بهعنوان زبان رسمی کشور اعلام کرد و مانع از فراموشی زبان فارسی شد)، با گنبد مخروطی و دندانهدار، در نزدیکی دزفول واقع شده است.
قلعه شاداب قلعه ای طبیعی با ارتفاع 850 متر از سطح دریا در 40 کیلومتری شمال شهرستان دزفول در بخش شهیون واقع شده است. این قلعه از ضلع غربی به رودخانه دز، از شمال به روستاهای اسلام آباد و پامنار، ازجنوب به کول خرسان و از شرق به روستا های بیشه بزان و بازارگه منتهی می گردد و دره های بسیار عمیق از چهار سو آن را دربر گرفته اند.
ارتفاع دیواره های قلعه در کمترین قسمت 25 تا 30 متر و در بلندترین قسمت به بیش از 400 متر می رسد.
خانه تاریخی سوزنگر مربوط به دوره قاجار یکی از جاذبههای تاریخی دزفول در محله قلعه است.
خانه تاریخی تیزنو مربوط به دوران صفویه در محله قلعه بنا شده و نمونه کاملی از معماری خانههای دزفولی را به نمایش میگذارد.
خانه قلمبر متعلق به خاندان قلمبر با قدمت 200 ساله در محله میاندره دزفول واقع شده است.
این بنا به شماره 7922 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
بافت تاریخی دزفول را مجموعه ساباطهایی آجری به هم پیوند می دهد. ساباط صفار دزفول یکی از بناهای ارزشمند دزفول است که در کنار بازار قدیم دزفول واقع شده است. از جمله مشخصات ویژه ساباط صفار قرار گرفتن در میان محلهای با بافت کاملا سنتی و در کوچهای پیچ در پیچ با ساباطهای متوالی است. اطراف این ساباط که قدمت آن به دوره قاجاریه میرسد ساباطهای ژوبین، ساباط کتابی (پیکار زاده) و خانه دیدهبان قرار دارند.
حمام کرناسیون(موزه مردم شناسی دزفول) با وسعت 880 متر مربع از بناهای دوره قاجار است که در شمالی ترین قسمت بافت قدیم دزفول واقع شده است.
حمام به شماره 8477 در ردیف آثار ملى ایران به ثبت رسیده است.
صوفی احمد یکی ازمناطق بکر و ناشناخته دزفول است که در بخش شهیون واقع شده است.
مجاورت با رود دز فرصت شنا، قایقسواری و ماهیگیری را در این منطقه ممکن کرده است.
روستای نورآباد روستایی با باغهای انار، چشمهسارهای فراوان، دشتهای گلهای نرگس، بافت تاریخی و آبشاری با ارتفاع 20 متر در شهرستان دزفول واقع شده است .
در میان رشته کوههای زاگرس مشرف به دریاچه سد دز (دریاچه شیهون) در فاصله 40 کیلومتری شهر دزفول,روستای پامنار با وسعت 57 هکتار قرار گرفته است. این روستا به واسطه مناظر شگفتانگیز، پوشش جنگلی از درختهای سدر، چشمهسارهای فراوان، درههای حیرتآور، قلعه طبیعی شاداب و همجواری با دریاچه شهیون مورد توجه گردشگران بسیاری قرار گرفته است.
پل قدیم دزفول(پل رومی ,پل ساسانی) که از آن بهعنوان قدیمیترین پل جهان نام برده میشود، اصلی ترین جاذبه تاریخی دزفول به شمار می رود.این پل دو منطقه غربی و شرقی را به هم متصل میکند.
چال کندی نام درهای است که آب خروجی از سد دز از آنجا میگذرد. دره چال کندی، با برخورداری از عمق بالای آب، دیوارههای بلند در دو طرف و هوایی خنک و فضایی دلانگیز و آرامشبخش در تابستان، گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می کند.
مجتمع فرهنگی سینمایی دزفول با داشتن معماری ایرانی اسلامی,آجرنماها و کاشی های لعابی در تمام ساختمان,بادگیر و سقف گنبدی از زیباترین جاذبههای شهر دزفول است.
این مجتمع همچنین از سالنهای مجزای نمایش، غرفههای متنوع، کارگاه فیلمسازی، سفالسازی، امکانات رفاهی و تفریحی، رستوران، چایخانه سنتی تشکیل شده است.
بقعه شاه ركنالدين(سید علی فرزند بهاالدین)عارف و زاهد قرن هشتم هجری با گنبدی آبی شکل و دو گلدسته آجری در مركز شهر دزفول در بافت قدیم شهر واقع شده است.
بقعه محمد بن جعفر طیار(پسر عموی امام علی (ع))، یادگاری بهجای مانده از دوره تیموریان است و یکی از مهمترین زیارتگاههای دزفول محسوب میشود که در فاصله 5 کیلومتری آن قرار گرفته است.
شوادون دزفول از بناهای تاریخی دزفول است. شوادون در لهجه دزفولی و شوشتری به معنی شبستان است و از دیر باز مرسوم بوده که برای فرار از گرمای طاقت فرسای تابستان در درون سردابههایی عمیق که از تابش آفتاب محفوظ بوده است، ساعات گرم روز را میگذراندهاند. از نمونههای مشخص این شوادونها, شوادون آقامیر است (که اکنون تخریب شده است), و شوادون منزل مهدوی نزدیک بقعه شاه رکنالدین می توان نام برد.