منطقه زراس با 206 هکتار مساحت در 250 کیلومتری شمال شرقی اهواز، 14 کیلومتری جنوب شهر دهدز و 39 کیلومتری سد کارون 3 واقع شده است.
دریاچه سد کارون3,آبشار شیوند,منطقه بلوط در 22 کیلومتری دهکده زراس,کوه های منگشت,منطقه تاراز,گلزار,دشت سوسن,تورک و … از جاذبه های طبیعی این منطقه و طاق طویله,قلعه کژدم,اشکفت سلمان,تنگه کول فرح از جاذبه های تاریخی آن می باشند.
منطقه زراس علاوه بر طبیعت بی نظیر دارای امکانات رفاهی مانند تفریحات آبی,قایق سواری,اسکله تفریحی,پیست اسب سواری و محل دوچرخه سواری می باشد.
دشت سوسن در 35 کیلومتری شمال غربی شهرستان ایذه در بخش سوسن قرار دارد.
سوسن,دشت وسیع و زیبایی است که رود کارون درست از میان آن می گذرد. روستاهای قدیمی متعددی در این منطقه وجود دارد که معروف ترین آنها ثریا است. خانه های ثریا با ساختاری پلکانی ساخته شده اند و به همین خاطر به نام ماسوله خوزستان شهرت دارد. یکی از نکات جالب توجه در این منطقه، گورستان های قدیمی آن است. این گورستان ها که به نام شیر سنگی معروف شده اند به رسم احترام به عنوان نماد شجاعت بر مزار جنگجویان نصب می شدند.
کول فرح (کول فره، کولفرح, کول فر) تنگهای در نزدیکی ایذه است که 6 نقش برجسته عیلامی را به نام سنگنگارهها یا نقوش برجسته کول فرح در دل خود جای داده است. با توجه به تصاویری که در این سنگنگاره نقش بسته و بقایایی همچون گورها، کانال آب، ساختمانها و مناطق دیدهبانی که از محل زندگی مردمان آن روزگار در میان کوهها باقی مانده، میتوان گفت که این محل پرستشگاه نارسینا (یکی از خدایان عیلامی) بوده است.
(کول بهمعنای دره و فره به معنی شادی است.)
نقوش موجود در سنگ نگارههای کول فرح:
نقش شماره 1 : در این نقش برجسته، شاه در حال قربانی کردن نشان داده شده است.
نقش شماره 2: فردی در میان تصویر وجود دارد که دستان خود را به حالت نیایش جلوی صورت خود گرفته است.در جلوی صورت این شخص صحنه قربانی کردن حجاری شده است.
نقش شماره 3: مضمون این سنگ نگاره حمل مجسمه یکی از خدایان عیلامی، بر دوش چهار مرد است و شاه با عده زیادی از همراهان، آنها را دنبال میکند.
نقش شماره 4: در بالای این نقش برجسته، شاه با ردای بلند بر تخت نشسته است و در مقابل او یک میز هدایا قرار دارد. افرادی در چهار ردیف دیده میشوند که یک دست خود را به جلو دراز کرده و دست دیگر را در برابر صورت خود به عنوان احترام گرفتهاند. در طرفین این نقش افرادی در حال تقدیم هدایا هستند.
نقش شماره 5: یک فرد عیلامی در حال اجرای مراسم مذهبی است.
نقش شماره 6: این نقش برجسته مانند نقش شماره سه، مربوط به حمل مجسمه یکی از خدایان عیلامی است.
سنگنگارههای کول فرح در تاریخ 15 دی ماه 1310 با شماره ثبت 133 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدند.
نقش برجسته خونگ اژدر در سال 1961 میلادی توسط شخصی به نام لویی واندنبرگ در منطقه طایفه نوروزی در شرق روستای خونگ اژدر,15 کیلومتری ایذه کشف شد.این سنگنگاره دارای دو نقش برجسته است که یکی متعلق به دوره عیلامیان و دیگری به زمان اشکانیان تعلق دارد. (نقش برجسته عیلامی تا حدود زیادی محو شده است.)
نقش برجسته خنگ کمالوند در سال 1963 میلادی توسط والتر هینز روی دیواره ی شرقی تنگه ای باریک که به کوه های رشید متصل است کشف شد. این نقش ، تصویر مردی سوار بر اسب و پیکر تمام رخ کاهنی ایستاده را نشان میدهد.
این اثر در تاریخ 26 اسفند 1387 با شماره ثبت 25973 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
نفش برجسته شهسوار با قدمتی که به دوره عیلامیان برمی گردد در 8 کیلومتری جاده شرقی ایذه، دامنه شرقی کوهباد قرار دارد. این نقش برجسته نمایی از مراسم بار عام یكی از شاهان ایلامی است. شخصی بر تخت نشسته و 5 نفر به دیدار او آمدهاند. در پشت فردی كه بر تخت نشسته نیز یک نفر ایستاده قرار دارد.
این اثر در تاریخ 27 بهمن 1378 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
طاق طویله متعلق به دوره اتابكان لر در قرن هفتم هجری قمری,در شهرستان ایذه واقع شده است.این مجموعه بقایای یک قلعه و کاروانسرای باستانی است که در ساخت آن از لاشه سنگ و ملات ساروج استفاده کردهاند.
این اثر در تاریخ 13 مهر 1377 با شماره ثبت 2140 بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
محوطه باستانی شمی دربر گیرنده تعدادی از آثار باستانی متعلق به دوره الیماییه (150سال قبل از میلاد) مانند مجسمه برنزی سردار پارتی با ارتفاع 285 و عرض 70 سانتیمتر ، سنگهای مرمری و گورستان باستانی است.
آبشار شیوند در روستای شیوند واقع شده است.این روستا با طبیعت بکر خود در بخش دهدز از توابع شهرستان ایذه و در ساحل غربی دریاچه سد کارون3 قرار دارد.آبشار شیوند که از رشته کوه مُنگُشت سرچشمه میگیرد از چند آبشار کوچک و بزرگ تشکیل شده است و آخرین آبشار با ارتفاع تقریبی 50 متر، بعد از عبور از روستای شیوند به کارون در محل دریاچه پشت سد کارون3 میپیوندد.
تنگه قاسمی در دل کوه های منگشت شهرستان ایذه, منطقه دهدز قرار دارد. این تنگه در مسیر حرکت به سمت روستای شیوند واقع شده و دسترسی به آن از طریق دریاچه سد کارون 3 و قایق امکانپذیر است.
آبشار توف اسپید در منطقه حفاظت شده شالو و منگشت در 34 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ایذه واقع شده و از ارتفاعات این منطقه سرچشمه میگیرد.
تالاب میانگران با مساحت حدود 2400 هکتار در جنوب غربی کوهپایه زاگرس و در فاصله 1.5 کیلومتری شهر ایذه قرار دارد. منبع تغذیه تالاب از هیچ رودخانهای نیست و با نزولات جوی، آبهای ناشی از آب شدن برفهای ارتفاعات منطقه و حتی بخشی از فاضلابهای شهری پر میشود. پوشش گیاهی تالاب را نی، خارشتر، یونجه، شنبلیله، گیاهان محلی همچون شتی، پاوکده و گیاهان مرتعی تشکیل میدهند. از جانوران ساکن در منطقه نیز میتوان به تنجه، آنقوت، اردک نوکپهن، سرسبز، خوتکا، اردک مرمری، اردک سرسفید، غازپیشانی سفید کوچک، فلامینگو، گاو چرانک، لک لک سفید، لک لک سیاه، باکلان و حواصیل خاکستری اشاره کرد.
تالاب بندون در 3 کیلومتری شمال شهر ایذه قرار دارد. این تالاب زیستگاهی مناسب برای پرندگان و جانوران است.
سد کارون 3 یکی از بزرگترین سدهای ایران روی رودخانه کارون در شهرستان ایذه شهر دهدز احداث شده است. نیروگاه این سد در حال حاضر با تولید سالیانه 4172 میلیون کیلووات ساعت انرژی یکی از بزرگترین نیروگاههای برق آبی کشور است.
سد کارون 3 با چشم اندازهای دیدنی,آلاچیق های تفریحی و نمایشگاه دائمی پذیرای گردشگران است.
اشکفت سلمان در برگیرنده بزرگترین خط نوشته میخی ایلام نو در جنوب ایذه واقع شده و شامل چهار نقش برجسته متعلق به دوره ایلامیان و بقایای یک ساختمان متعلق به اتابکان است. این محل پرستشگاه تریشا یکی از خدایان ایلامی بودهاست.
در این منطقه علاوه بر سنگ نوشته ها، غار و چشمه معدنی نیز وجود دارد.
قلعه کژدمک در ارتفاعات خونگ اژدر شهرستان ایذه واقع شده و از لاشه سنگ, ساروج و خشت با طاقهای هلالی و سنگی ساخته شده است.